Trong văn hóa Việt Nam, nếp nhà hay những giá trị truyền thống gia đình dòng tộc là yếu tố vô cùng quan trọng. Dường như nó luôn hiện hữu và thôi thúc trong tâm khảm người Việt bất cứ khi nào. Trong xã hội hiện đại, nếp nhà hay những giá trị ấy dường như đang đứng trước nguy cơ bị phai mờ, bị bào mòn. Tuy nhiên, truyền thống và thông tin dòng họ là thứ không thể đánh mất, chính vì vậy mỗi gia đình cần có gia phả dòng họ để lưu truyền giá trị dòng tộc cho con cháu. Bài viết này sẽ giúp bạn biết cách lập gia phả dòng họ một cách rõ ràng và dễ hiểu nhất.
Gia phả là gì?
Để hiểu gia phả dòng họ là gì chúng ta có thể hiểu nôm na gia phả là bản ghi chép tên họ, tuổi tác, tiểu sử thu gọn, ngày sinh, ngày mất, vai trò và công đức của cha mẹ, ông bà, tiên tổ và mộ phần theo thứ tự của một dòng họ, dòng tộc hay một gia đình lớn. Có thể coi gia phả như một bản sử ký ghi chép lại của một gia đình hay một dòng họ.
Cách lập gia phả dòng họ Việt Nam như thế nào?
Chắc hẳn mỗi chúng ta đều đã từng được tiếp xúc với gia phả của dòng tộc, tuy nhiên, để lập được gia phả thì cần tuân theo nhiều nguyên tắc và có sự thống nhất để bất cứ ai trong gia đình xem cũng có thể hiểu. Để viết gia phả rõ ràng, đúng quy cách bạn có thể tham khảo hướng dẫn lập gia phả dòng họ Việt Nam bằng phần mềm gia phả theo link sau: http://vietgiapha.com/cach-tao-phan-mem-gia-pha-mien-phi-toan-tap-a-den-z-76 và tham khảo hướng dẫn chi tiết bên dưới:
Cách đặt lời tựa khi viết gia phả dòng họ
Khi viết tựa gia phả cần đảm bảo cả 2 phần: Phần tên dòng họ ở phía trên và phần địa danh hành chính đương thời ở phía dười, phần này cần ghi kỷ từ ấp hoặc thôn, xã, huyện sau đó đển tỉnh hoặc thành phố. Khi đặt tựa, nhiều người thường sử dụng chữ Hán Việt tuy nhiên, điều này là không nên, bạn chỉ cần đặt tựa đơn giản, dễ hiểu như:
GIA PHẢ HỌ NGUYỄN
Ấp 2, Xã Vĩnh Tường, Huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Cách viết gia phả phần lời nói đầu
Trong phần lời nói đầu cần có các phần sau:
- Mục đích, nguyên nhân, lý do làm gia phả
- Diễn tiến quá trình thực hiện: Do những ai làm, quá trình làm như thế nào và đạt kết quả các phần theo bố cục ra sao.
- Nêu ra những ưu điểm, khuyết điểm của gia phả, kêu gọi hậu duệ bổ sung thêm cho hoàn chỉnh và nối tiếp gia phả.
- Lời cảm ơn, ngày tháng viết, và tên họ những người chủ trì.
Hướng dẫn cách viết gia phả dòng họ phần phả kí
Phả ký là lịch sử tổng hợp, toàn diện, chi tiết của dòng họ, viết theo lối viết sử, trong sáng, gãy gọn, dễ hiểu. Đây là phần rất quan trọng của gia phả, phản ánh lịch sử của dòng họ từ khởi thủy, xác định rõ tính ưu việt của dòng họ, từ đó chỉ ra phương hướng xây dựng dòng họ văn hóa. Chính vì thế người viết cần nắm chắc thông tin cũng như quy cách viết và các thuật ngữ chuyên trong gia phả. Các bước xây dựng sơ đồ phả hệ, cụ thể xem tại: http://vietgiapha.com/cac-buoc-xay-dung-so-do-pha-he-hoan-chinh-81 do bên Vietgiapha.com cung cấp.
Cách viết gia phả dòng họ tại Việt Nam phần phả hệ
Phả hệ là phần nội dung chính của toàn bộ gia phả, được sắp xếp ngay sau phần phả kí. Trong phần phả hệ sẽ ghi tất cả bà con dòng họ của dòng tộc theo nguyên tắc “đích thứ – trên dưới”.
Phả hệ có thể trình bày theo chiều ngang, chiều dọc hoặc kết hợp cả chiều ngang và chiều dọc. Tuy nhiên, dù ở chiều nào cũng phải ghi chi trưởng, đời thứ nhứt, con cả ghi trước; chi kế, đời kế, con kế ghi sau cho tới đời hiện nay..
Trong phả hệ còn có phần kỉ sự: Phần này chứa những thông tin về các thành viên nói trên và con cái của họ. Phần này nên viết ngắn gọn, không nên biến thành một tiểu sử nhân vật, hay một bản lý lịch dài và luôn đảm bảo có đầy đủ các thông tin sau: ngày tháng năm sinh, quê quán, tên thường gọi, bí danh, bút danh nếu có. Tóm tắt lịch sử bản thân. Nếu người đó đã qua đời, cần nêu lý do qua đời, số tuổi thọ, mộ chôn ở đâu, ngày giỗ, người lo giỗ,…
Cách viết phả đồ trong gia phả dòng họ Việt Nam
Có 4 dạng phả đồ mà người viết có thể sử dụng: Sơ đồ, Vòng tròn đồng tâm, Cây phả đồ và các đường kẻ dọc. Trên phả đồ chỉ ghi tên những cá nhân là nội tộc, tức là không ghi tên con của con gái mà chỉ ghi tên các con của người con trai trong gia đình.
Các phần đã nêu trên đây là chính phả, ngoài ra quy cách viết Gia Phả dòng họ Việt Nam chính xác còn có phần ngoại phả và phụ khảo để hoàn chỉnh thêm các thông tin như: danh sách những người đổ đạt, quan hệ cưới gả với các họ, các hình thức giỗ chạp, văn khấn,…
Gia phả là một trong những tài liệu rất quan trọng của mỗi dòng tộc, yêu cầu độ chính xác và quy cách trình bày phải chính xác. Chính vì vậy viết gia phả dòng họ Việt Nam như thế nào là câu hỏi mà nhiều người thắc mắc. Chúng tôi hy vọng rằng, với những chia sẻ này khách hàng có thể biết cách lập gia phả dòng họ Việt Nam để viết gia phả cho dòng họ.